Sosyal Medya etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
Sosyal Medya etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

2 Ekim 2013 Çarşamba

coPub Nedir?


Sosyal ağ sitesi deyince inanılmaz sayıda seçenek söz konusu. Artık şirketlere de böyle ağları kullanan çalışanları öcü gibi gelmiyor. Belki de bir adım öteye gidip şirketlerin sosyal ağlarda yönetim, çalışan topyekün varlık göstermesinin zamanı gelmiştir.

Blog girdisini bu linkten dinleyebilirsiniz.



Merhaba,

Yeni Medya konusunda neredeyse her şey yapıldı. Artık başka yeni bir şey çıkmaz, olsa olsa, var olanlar iyileştirilir diye düşünüyor olabilirsiniz. Doğrusunu isterseniz, gerçekten kısa bir süre içerisinde, yanıp sönen bir imleç ile aydınlanan tek renkli ekranlardan, günümüze çok hızlı geldik. Bilgisayar teknolojisi geçtiğimiz 20 yılda tam bir zıplama yaşadı. Arada doğup, gelişen İnternet ise daha da hızlı bir şekilde ilerleyip, bilgisayar kullanmaktan çok uzak olanları bile bir anda içine çekiverdi. Telefonlarımız gerçek anlamda haberleşme cihazlarına dönüştüler. Artık eskisinden çok daha küçük ama tam da tersine bir o kadar güçlü iletişim cihazlarını ceplerimizde taşıyoruz. Televizyonda canlı program sunmakta olan bir kişiye, telefon ekranından yolladığınız sosyal medya mesajıyla anında tepki alabiliyorsanız, demek ki Zeki Müren de eğer hala yaşıyor olsaydı sizi görebilirdi.

Sosyal medya, birbirini tanımayan insanları bir araya getiriyor. Eskiden beri tanıdıklarınıza erişmenizi kolaylaştırıyor. Bu fikirden daha çok ürün doğar bana kalırsa. Örneğin, neden sadece insanlar sosyalleşsin ki? Şirketler de pekala sosyalleşebilir. Hem birbirleri ile irtibata geçebilirler, hem de kendi bünyelerinde daha kolay bir iletişim imkanını bulabilirler. Ne dersiniz, e-postalarınızdaki bitmek bilmez cc listelerinin sonu gelse fena olmaz mı?  

Zaman, zaman Yeni Medya içerisinde faaliyet gösteren sitelerden bahsediyorum. Bu konuda, ne yazık ki yurdumuzdan fazla örnek yok. 

Ülkemizde bu konularda ürün geliştiren firma sayısı az. Ancak bu, Türkiye sınırları içerisinde, İnternet konusunda dünya devleriyle yarışacak bir proje yapılamaz anlamına gelmiyor! İşte böyle bir Yeni Medya projesinden bahsetmek istiyorum sizlere. Üstelik kullanıcılar söz konusu olduğunda, hedeflenen alan sadece Türkiye değil, tüm dünya. Aslında uzay istasyonundan sosyalleşen bilim insanlarını aklımıza getirirsek belki dünya da sınır değil. Dolayısıyla hiç de kolay olmayan, ancak doğru bir hedef seçilmiş. Sanırım buna "şirketlerin sosyal ağı projesi" dersek yanlış olmaz.

coPub beta sürecine gireli fazla olmadı. Ancak görünce şapkanızı düşürtecek cinsten bir etki yapacağını söyleyebilirim. coPub, kullanıcı arayüzü sade ve kolay kullanılır bir etki bırakıyor. Kolay ve sezgisel kullanımda her şeyi yerli yerinde olduğundan, baş belası kullanıcı kılavuzunu okumanız da gerekmeyecek.

coPub şirketler için bir sosyal ağ. Şirketiniz ve çalışanları üye olup kullanabiliyor. İşinizle ilgili ihtiyacınız olan ürün, hizmet, bağlantı gibi arayışlarınızı gerçekleştirebileceğiniz bir ortam. 

Öncelikle işinizin idaresinde, personelin ve yönetimin bulut üzerinde birlikte çalışmaları için bir ortam. E-posta gibi karışık mail listeleri içerisinde kaybolmadan, ilgili grup içerisinde haberleşip, operasyonu idare etmek ve sonuçları hakkında anlık bilgi alabilmek mümkün. Diğer üye şirketler ile de bağlantı kurmaya, bilgi, ürün ve hizmet akışı yapmaya imkan sağlıyor.

Bu sosyal ağ sitesinin ilginç ve kuvvetli bir yönü var. Arkasında güçlü bir şirket arama makinesi duruyor. Dünya çapında, milyonlarca şirketin, pek çok ve önemli bilgisine bu ağ içerisinden ulaşmak mümkün. Ürün ve bağlantı arayışlarınız için sistem içerisinden direkt bağlantı kurmak imkanı var.

Şirket içi birlikte çalışma imkanları da bu site üzerinden sağlanabiliyor. Aynen diğer sosyal ağ sitelerinde olduğu gibi, buradan da durum güncellemeleri yapmak mümkün. Ancak aradaki fark, şirket içi durum güncellemelerinin sadece o şirket ya da şirket içerisinde oluşturmuş olduğunuz grupların arasında paylaşılabilmesi. Şirketler arası kurulabilecek bir grup ile iki ya da daha fazla şirketten ilgili kişiler bu sistemde haberleşebilir. Böylece örneğin Joint Venture yani ortak girişim yapan iki şirketin elemanları arasında kolayca iletişim ve projenin durumuna ilişkin haberleşme sağlanmış oluyor. Dolayısıyla, örneğin bir ya da fazla şirket içerisinde belli bir projeyi yöneten grup çalışanları birbirlerinden binlerce kilometre uzakta olsalar da irtibatlarını kopartmadan birlikte çalışabilirler. Şimdilik sistemde dosya ve resim paylaşılabiliyor. Ancak gelecekte buna sesli ve görüntülü görüşme de eklenirse daha iyi olabilir. Yapılacak işler listelerini tutup izlemek, not alarak unutmamak, yine sistem özelliklerinden. Sistem 256 bit şifreleme kullandığı için bilgilerin güvenliği de sağlanmış. Yalnız büyük sosyal medya sitelerinde olan bu özellik, şirketler için önemli bir güvenlik gereği.  

Yeni modüllerle daha gelişmiş ve işlevsel hale gelebilecek coPub belki gelecekte, muhasebe, iş-süreç takibi, CRM gibi ek özelliklerle iş dünyasının kalbine taht kurabilir.

Sistem, kullanıcılara yeni açıldığı için, katılan sayısı arttıkça daha pek çok konuda gelişme ve iyileştirmeler yapılarak yaygın kullanılacağını düşünüyorum.

coPub gelir modeli direkt olarak aylık ya da yıllık ödemeler yolu ile gerçekleştirilmiş.  İlk ay için kullanım bedeli ödenmiyor. Ancak izleyen aylarda Durum Güncelleme, Bağlantılar, Uyarılar, Dosya ve Resim Paylaşımı, Mesajlar, Canlı Mesajlaşma, Gruplar, Uygulamalar, Gelişmiş Arama Filtreleri, Online Destek özelliklerin hepsini birden kişi başı 16 lira civarına kullanmak mümkün. Gelir modelleri konusunda genellikle karşı olduğum bu direkt kullanıcı tarafından ödeme durumu, burada bir istisna olarak karşıma çıktı. Hassas şirket bilgileri söz konusu olduğunda, reklam verenlerin bu bedeli karşılamamaları şirketler açısından bir tür güvence gibi değerlendirilebilir.

Verimli çalışmalar yapacağınız sağlıklı günler dilerim.

30 Eylül 2013 Pazartesi

İnternet Sitelerindeki Hesaplarımı Nasıl Silerim?


Yeni medya, alışveriş, müzik siteleri genellikle sizi tanımak isterler. Sitelerden yararlanmak, kimi zaman alışveriş yapabilmek için, pek çok kişisel bilginizi içeren veriyi girip, üye olmak iyi de, ya bir gün gelir de bu tür üyeliklerinizi silmek isterseniz ne ile karşılaşacağınızı biliyor musunuz?
Blog girdisini bu linkten dinleyebilirsiniz.

Merhaba,

İnternet kullanıcıları neredeyse artık her türlü siteye üye olarak girmek zorunda. Verilen hizmet paralı ya da bedava olsun, siteler sizi üye olup, içeriklerinden öyle yararlanmaya zorluyorlar. Gazete siteleri bile sizi üye olmaya teşvik ediyorlar.

Üye sayısı ve üyelerin neler yaptığını izlemek, bir hizmeti geliştirebilmek için işini bilenlere önemli veriler sağlar. Örneğin bir alışveriş sitesi, incelediğiniz ya da satın aldığınız ürünlere benzer ürünleri size önerebilir. Bunun için sizin siteye üye olmanız en kolay yollardan biridir. Kullanıcının yaptıklarını izlemek böylece kolaylaşır. Sosyal ağ siteleri de üye olmadan bir şey yapmanıza imkan tanımazlar.

Ülkemizdeki alışveriş siteleri TC kimlik numaranıza kadar her türlü bilginizi alıp, saklar. Kötü niyetli birilerinin kolayca bilgilerinize ulaşabileceği fikri, oldukça rahatsız edici. Boşverip umursamamak bir davranış şekli. Diğeri ise bundan rahatsızlık duyup, verileri silip hesabı kapatmak olabilir. Daha genel bir davranış türü ise İnternet üzerinde alışveriş yapmamak ve sosyal paylaşım sitelerinden de uzak durmak. Ancak bu biraz, "düşüp bir yerimi kırarım" düşüncesiyle bir meyve ağacına tırmanmayıp, yüksekteki meyveler çürürken aç kalmak gibi bir durum. Makul olan, sizin için piyasa ile karşılaştırıldığında daha ucuzunu sağlayan bir siteden ürünü alıp, kullanmak. Sosyal medya sitelerinde bulunup gündemi yakalamak ve arkadaşlarınızla kolayca irtibat içerisinde kalmak. İlkokul arkadaşlarınızın doğum gününde bir telefon açıp kutlamak, hoş beş etmek kötü bir şey mi? Facebook haber vermese nereden bileceğiz arkadaşımızın doğum gününü? Kaçımız böyle kayıtları tutan bir ajandaya sahip?

Pek çok avantajlarına rağmen, bir sitedeki hesabınızı kapatmayı düşündüğünüzde öncelikle ilgili siteye gidip bunu nasıl yapabileceğinizi araştırmanız gerekiyor. Pek çok alışveriş sitesinde bunu yapmak genellikle imkansıza yakın. Yine de hesabınızı kapatabileceğiniz türde programlanmış olanları yok değil. Sosyal medya sitelerinde hesap kapatıp ayrılmak mümkün. Ancak bunun için karışık yollar izlemek ve biraz İnternet'te araştırma yapmak gerekebilir.

Böyle bir ihtiyacın varlığı hesap kapatmayı kolaylaştıran siteler yapmak fikrini ortaya koymuş olmalı ki, böyle siteler var. Hesabınızı ya da hesaplarınızı kapatmak istediğinizde bunu yapmanıza yardım edecek bir kaç siteye örnek vermek istiyorum.


Godelete.com bunlardan biri. Oldukça sade ve kullanımı kolay. Ancak  az sayıda sitedeki hesaplarınızı bu site üzerinden silebilirsiniz. About.me, Ask.fm, Dropbox, Ebay, Facebook, Flickr, Gmail, Instagram, Youtube, Twitter ve benzerleri silinebilecekler listesinde var. Zor hesap silinen siteler için neler yapılabilceği de ilgili linklerde anlatılmış. Ancak "bunlar yetmez, daha çok hesap silecek bir yer var mı?" diye düşünüyor olabilirsiniz.

Bir diğer hizmet de accountkiller.com. Bu sitede hesap silme işi otomatik yapılamayan siteler için de anlatılmış ve yararlı ipuçları verilmiş. Böylece normalde kolayca silinemeyen siteleri de silmek için önerilere ulaşılabiliyor.


deleteyouraccount.com bir diğer seçenek. bu siteden de faydalanarak, hala silemediğiniz hesaplarınız varsa deneyebilirsiniz. Sitede, yerine göre hesabınızı nasıl silebileceğiniz anlatılmış. Eğer mümkünse basit bir link verilerek ilgili sitenin hesap silme kısmına ulaşmanıza imkan tanınmış. Yanlışlıkla sildiğiniz hesapları nasıl geri getirebileceğiniz de bu sitede kimi hesaplar için belirtilmiş.



Justdelete.me en geniş koleksiyonuna sahip olan site. En çok bilinen ve kullanılan site de bu. En önemli özelliği Türkçe desteğinin de olması. Dolayısıyla nispeten kolay bir şekilde, dil bariyerine takılmadan hesap silmenizi sağlıyor. Basit, orta, zor, imkansız olarak dört kısma ayrılmış siteler ve hepsi farklı renkte belirlenmiş.

Ne yazık ki Türkiye'deki alışveriş sitelerinden hesap silmeyi de kolaylaştıran bir site yok. Bir de, ne yaparsanız yapın hesabınızı silemediğiniz siteler bir sorun olarak duruyor. Derler ya, "İnternet'te bir kere iz bıraktınızsa, bir daha silinmez" öyle durumlar için pek yapacağınız bir şey kalmıyor.

Sağlıklı günler dilerim.

27 Eylül 2013 Cuma

Spotify Nedir?


Yeni Medya, müzik dünyasını da ister istemez içerisine alıyor. Artık müzik ile ilgili pek çok alışkanlığımız değişti. Evde, işte, sokakta kendi sevdiğimiz müziği dinliyor, kendi müzik listelerimizi oluşturuyoruz. Bakalım, Yeni Medya uygulamaları yapan siteler bu alışkanlıklarımıza ne gibi değişiklikler getirecek?
Bu blog girdisini bu linkten dinleyebilirsiniz.
Merhaba,

Başlamadan önce belirtmekte yarar var. Radyolar ile aynı kulvar değil burada sözkonusu olan. Çünkü radyolar ister İnternet'de, ister havada, kendi müzik türlerini ve programlarını yapıyorlar. Kullanıcılar bu birliktelik için radyo dinliyor. Dolayısıyla İnternet'te bir siteye girip, istediğini seçip, dinlemek daha çok eskiden yaptığımız, pikaptan, teypten ya da cdden müzik dinlemek gibi düşünülürse daha doğru olur.    

Çok yakın bir zamanda Spotify isimli Sosyal Müzik sitesi Türkiye kullanıcılarına açıldı. "O nasıl oluyor?" dediğinizi duyar gibi oluyorum. Açıklamaya çalışayım.

Spotify en basit anlamıyla genişçe bir müzik arşivi. Dinlemek isterseniz, sisteme kaydolup, ardından giriş yapmanızla mümkün oluyor. Facebook hesabınızı kullanarak ya da yeni bir Spotify hesabı açarak sisteme girebiliyorsunuz. Facebook hesabı ile sisteme giren diğer arkadaşlarınızı kolayca bulup burada da arkadaşlarınız arasına eklemeniz mümkün. Müzik dinleyip, beğendiklerinize yıldız verebiliyorsunuz. Şarkılar dinlenme istatistiklerine göre kendi aralarında sıralanıyorlar. Böylece, en popüler şarkılar da bir şekilde bu sistemde de ortaya çıkmış oluyor. Modern bir müzik listesi diyelim buna.

İstediğiniz sanatçıyı sistemde arayıp, bulduktan sonra, dilediğiniz parçasını dinlemeye başlayabilirsiniz. Kendi çalma listenizi oluşturmak da mümkün. İstediğiniz sanatçılardan oluşan kendi radyonuzu oluşturup dinlemeniz de mümkün. 

"Sosyallik nerede kaldı?" diye merak ediyor olabilirsiniz. Hemen belirteyim. Dilerseniz aynı türden müzik seven arkadaşlarınızla sohbet edip, aynı müziği birlikte dinlemeniz Spotify sitesi veya uygulaması ile mümkün. Arkadaşlarınız neler dinliyor, ne tür listeleri oluşturuyor, haberdar olup, onları da dinlemeniz mümkün. Uygulama demişken, bilgisayarınıza, akıllı telefonunuza ya da tabletinize, evinizdeki İnternete bağlı müzik sisteminize uygulama yükleyip kullanma imkanı da var. Böylece bir tür bulut müzik hizmetini her an yanınızda taşımış oluyorsunuz. 

Beğendiğiniz müzikleri Facebook, Twitter ve Tumblr üzerinden arkadaşlarınızla paylaşmak mümkün. 

Spotify, ülkemizde İnternet üzerinden müzik dinleten siteler arasında ciddi bir değişikliğe neden olacak gibi görülüyor. Kullanımı kolay ve ücretli kısmı da pahalı sayılmaz. Arşivi ise gerçekten geniş. Ülkemize gelirken pek çok Türk sanatçıyı da sisteme dahil etmiş.

Gelelim ücretlendirmesine. 3 kategorisi var. Bedava, Ücretli ve Premium. Bedava olanda araya reklamlar giriyor. Bazı albümlerde tüm parçaları dinleyemiyorsunuz. Aylık 5 lira verirseniz, reklamlar kalkıyor ve tüm arşivdeki parçaları dinleyebiliyorsunuz. Ayda 10 lira verip premium üye olursanız parçaları indirip İnternet'e bağlı olmadan da dinleyebiliyorsunuz.

Sadece müzik üzerine kurulu sosyal bir ağın, sosyal kısmının biraz zayıf kaldığını belirmek istiyorum. Ancak, belki zamanla o konuda da gelişmeler olabilir, kim bilir?

Neşeli notalardan oluşmuş, keyifli bir senfoni gibi bir hayatınızın olmasını dilerim. İyi günler.

25 Eylül 2013 Çarşamba

Linkedin Nedir?


Bir zamanlar çok belirgin çizgilerle birbirinden ayrılan Sosyal Ağ siteleri arasındaki ayrılıklar giderek belirsizleşiyor. Sosyal Ağlar daha çok kullanıcı toplama yarışında giderek birbirlerinden çok küçük ve neredeyse farkedilemez hale gelen detaylar ile ayrılıyorlar. Böyle bir yarışın kazananı olabilir mi?
Bu blog girdisini bu linkten dinleyebilirsiniz.
Merhaba, 

İş arama, bulma, yeniden arama süreçleri günümüz dünyasının vazgeçilmezleri arasında. Bu konularda çevreniz ne kadar genişse yeni bir iş bulup kendinizi günden güne geliştirmek ve daha iyi bir hayat yaşama şansını yakalamak mümkündür. Çevre genişletme konusunda sanal alemde ne yapılabilir düşüncesiyle 2002 yılında kurulan Linkedin sosyal ağ ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlayan bir yeni medya sitesidir.

İster istemez içerisine iş ve eleman temin etme gibi konuları da almıştır. Küresel özellikleri bulunduğu için kendi ülkenizin işgücü ile sınırlanmadan kullanıcıları arasından ilgi alanınıza göre geniş bir kesime ulaşabilirsiniz. 

Eski okul, çalışma arkadaşlarınızı buradan bulmanız mümkündür. Sosyal ağların yapısı gereği, arkadaşınızın arkadaşı, diğer sosyal ağlardaki bağlantılardan yakaladıklarınız derken, kendinizi geniş bir sosyal ağ içinde bulabilirsiniz. 

Bir dakika, bunu yapan Facebook değil miydi? Evet, aynen öyleydi ama Linkedin daha formel başlayıp geçirdiği metamorfozda Facebook tipinde bir şeye döndü. Öncelikle, 20 civarında dili destekliyor. İçlerinde Türkçe de var. Dolayısıyla, giderek daha çok Türk kullanıcı tarafından ilgi görüyor. Oyunları içinden çıkartırsanız Facebook ile Linkedin birbirine çok benzeyecektir. Başta da söyledim ya, giderek sosyal ağ siteleri birbirlerinin alanlarına giriyor diye. Sanırım yakında birinde ne imkan varsa, diğerinde de olacak.

O halde Linkedin'in farklarına değineyim biraz. Öncelikle kullanıcı davranışları sınırları belirginleştiriyor ya da ortadan kaldırıyor. Yani burada genellikle profesyonel konularda paylaşımlar yapılıyor. Gündelik siyasi, magazinsel konulara pek rastlamıyorsunuz. Dolayısıyla böyle konuları pek paylaşmıyorsunuz da. Söz gelimi CRM, yani müşteri ilişkileri yönetimi üzerine bir makaleyi okuduktan sonra beğenmişsem, altındaki sosyal medya ikonlarından mavi "in" yazan, yani Linkedin paylaşım tuşuna basıveriyorum. Gazete sitelerinde genellikle aklımın ucundan bile geçmiyor aynı tuşu kullanmak. Sosyal içerik paylaşımı konusunda, kullanıcıların tercihleri benim gibi midir bilemiyorum ama, hislerim ve davranışlarım bu sitede farklılaşıyor.

Hemen güzel bir yanına da değineyim. Bir başkasını nitelikleri nedeniyle övmek ve o niteliklerinden başkalarına bahsetmek, o kişiyi teşvik edici ve yapanı da alçak gönüllü ve takdir eden konumuna taşımaktadır. Bir süredir Linkedin, bu imkanı kullanıcılarına tanıyor. Siz özelliklerinizi yazıyorsunuz, profilinize gelen tanıdıklarınız da uygun gördüklerini onaylıyor. Sonuçta, başkaları tarafından onay almış, yetkinliklerinizden oluşan bir liste ortaya çıkıyor. Objektifliği tartışma götürür. Yine de, bir iş fırsatı için, böyle bir envanter, güzel referans olabilir. 

İlgi duyduğunuz alanlarda, haberleri ve deneyimleri paylaşmak işinize yarayabilir. Kariyerinizi yeniden yapılandırabilir, ağınız sayesinde belki yeni bir iş bulabilirsiniz.

İş ilanları vermek mümkün. Tabi belki de ilk iş ilanınızı hazırlarken sitenin gelir modeli ile tanışmanız söz konusu olabilir. Çünkü, iş ilanı vermek için bir bedel ödemeniz gerekiyor. 200 ülkeden, 225 milyondan fazla kullanıcısı olduğuna göre, verdiğiniz paranın karşılığını almanız mümkün belki, ama aynısını Facebook daha fazla kişiye ulaştırıp, üstelik bedavaya yapabilirse neler olur diye merak ediyorum.

Gelelim benim biraz kızdığım ama daha çok şaşırdığım, insan kaynakları sitelerine. Yıllardır önlerinde duran sosyal ağ sitesi örneklerine rağmen bu konuda dişe dokunur bir şey yaptıkları pek söylenemez. Ellerinde dev CV havuzları var. Ancak bu büyüklükte veriyi elde tutmak o veriyi değerli kılmıyor. Aksine, hızla elinizdeki CV'ler eskiyip değersizleşiyor. Büyük veriyi oluşturmak önemli ama içindeki değeri işe yarar kılamadıktan sonra, bunun fazla bir anlamı yok. Büyük veri, çöp yığınına verilen isim değil. İşe yarayan ve değer yaratıp, size de kazanç sağlayan veri, büyük veridir. 

Linkedin sunucuları, uzunca bir süredir yoğunluk nedeniyle sorunlar yaşamanıza neden olabiliyor. Umarım, yakın zamanda sunucu tarlalarını dünya üzerinde uygun yerlere dağıtarak, bu tür sorunları giderebilirler. Yeni Medyanın sosyal ağ siteleri, kendileri de gerçek anlamda ağın bir parçasını oluşturmak zorundalar gibi görünüyor. Facebook ve Google bu konuda iyi örnekler sergiliyorlar. Ancak onların ekonomik olanaklarına sahip olmak da pek kolay değil tabi.

İşin özü basit aslında. İster İnsan Kaynakları sitesi olun, ister Sosyal Profesyonel Ağ sitesi, yapmanız gereken basit bir şekilde iş arayan ile işgücü arayanları bir araya getirmek. Elde büyük veri olunca, bunu değerli ve kullanışlı kılmanın yolu, bu veriyi en iyi şekilde değerlendirmek ve tarafları buluşturmak için gereken başarılı site yönetimini yapmak. Bir insan kaynakları sitesi, "head hunter" yani kafa avcısı gibi davranmayı becerdiği ölçüde başarılı olabilir. Yani işe en uygun adayı belki de o adayın haberi bile olmadan bulup, tarafları birbirine bağlamadıktan sonra ağ olmamanın ne anlamı var?

Bakalım bunu önce kim becerecek?

Linkedin konusunda, özetle söylenebilecek şu. Her şeyden biraz bulabileceğiniz bir Profesyonel Sosyal Ağ sitesi. Tabi bu kadar karışıklığın içerisinde kendinizi kaybetmezseniz. İş bulma konusunda yeterliyseniz, zaten her ortamda iş bulursunuz. Gelir Modeli üzerinde yeterli düşünülmemiş ama belki de böylesi daha saydamdır. 

Profilinizi görüntüleyenlerin tam listesini görmek,
InMail ile istediğiniz kişiyle doğrudan iletişime geçmek,
Genişletilmiş profilleri görmek,
Daha fazla arama filtresi ve sonucu edinmek isterseniz aylık yaklaşık 100 lira ödemeyi göze almanız gerekiyor. Pek azımsanacak bir bedel değil. Ama "ödemeye değer mi", diyebilmeniz için bu siteyi kullanmayı öğrenmeniz gerekiyor.

Başarılı bir iş hayatı ve sağlıklı günler dilerim.
----

Linkedin fazlasıyla ciddi geliyorsa bir de şunu izleyin!

Stajyerlerin flashmob etkinliği ;)

20 Eylül 2013 Cuma

Yeni Medya ve İnsan Kaynakları

Yeni Medya içerisinde, İnsan Kaynakları konusuna eğilen bir kaç site var. İşi İnsan Kaynakları olan sitelerin ise sosyalleşme konusunda beceriksiz ve gönülsüz olduklarını söylemek yanlış olmaz. Bana sorarsanız, sosyal ağ siteleri böyle devam ederlerse, insan kaynakları alanını da Facebook'a kaptıracak gibi görünüyorlar.

Merhaba,

İnsan Kaynakları daha ilk zamanlarından beri sosyal ağları verimlik düşürücü ve işverenin ödediği bedelin karşılığını vermeyen, kendini bilmez personelin boş vakit geçirdiği, İnternet siteleri olarak görmüştü. 

Bunun karşılığında, işyerlerinde istenmeyen ve engellenen yerler listesine, tüm sosyal ağlar kolayca girdiler. Hatta daha ileri giden İnsan Kaynakları yöneticileri, işe alım süreçlerinde, değerlendirme aşamasında personelin Facebook ve benzeri sosyal paylaşım sitelerindeki paylaşımlarına bakıp, kişinin eğilimlerini kendince değerlendirme, profilini çıkartma gibi son derece subjektif uygulamalar bile yaptılar. Hala da aralarında eski kötü alışkanlıklarını sürdürenler olabilir. Tabi, sosyal mecralarda şirket politikaları oluşturulmaya başlayıp, olumlu geri bildirimler alınınca, bazı yaklaşımlar ister istemez rafa kalkmaya başladı. Şirketler, sosyal mecraların hayatın bir parçası ve satın alma kararlarını, şirket imajlarını doğrudan etkileyen yerler olduğunun farkına vardılar. Biraz geç olsa da en azından ortamı doğru değerlendirmek açısından atılan adımların olumlu olduğunu söylemek mümkün.

Sosyal Medya yönetimi ve ölçümü konusunda biraz ciddiyet, şirketlerin itibar yönetimleri ve reklam giderlerinde azalma sağladı. Ölçülebilirlik ve sonuçları kolayca görüp, değerlendirme konusunda ortaya çıkan kolaylıklar da eklendiğinde personele aktarılan bir Sosyal Medya yönetim planı sonrasında, engellenen sosyal paylaşım sitelerine erişim yeniden şirketlerin personeline sağladığı bir imkan olarak geri döndü. 

Zaman zaman, sosyal medya sitelerinde şirketlerinin ürettiği ürünler hakkında paylaşımda bulunan kullanıcıları da görür olduk. Daha da hoş bir durum da şu: Şirket personeli, hesaplarından yolladıkları e-posta mesajlarının altına, Türkçe ve İngilizce olarak yazılmış sıkıcı hukuki metinler eklenirdi. Artık bu metinlerin yerine, küçük ikonlarla şirketin sosyal mecralardaki linkleri ekleniyor.

Özetle, artık pek çok işyerinde sosyal ağlar lanetli ve engelli değil. Artık çoğu şirketin sosyal ağlar ile ilgili personele yönelik bir politikası var ve bu kurallar çevresinde sosyal mecraların kullanımı engellenmediği gibi aksine destekleniyor. Sosyal mecralar için, işe alım sürecinde hafiyelik ve işyerinde engellenen bir durumdan çıkıp, desteklenen bir hale gelmek için geçen süre 5 yıldan fazla değil. Bana kalırsa bu sosyal medya açısından bir rekor.

Sosyal medya politikası, şirketin itibar yönetimini destekleyen bir çalışan katkısını ortaya çıkartıyor. Bunun yanında, şirket hakkında yapılan sosyal medya paylaşımlarına açık bir kanal yaratarak önemli bir bilgi akışını da sağlıyor. Doğru değerlendirme süreçlerinden geçirilmesi durumunda, ürün geliştirme, pazarlama, satış konularında destek sağlaması mümkün. Reklam ve halkla ilişkiler konusunda da düzgün yönetilen sosyal medya politikaları şirkete artı puan kazandırabilir. Bilinirlik düzeylerinde önemli artışlar yaratabilir.

Sosyal medyada şirketlerin kullandıkları kurnaz ve ilgi çekici taktiklere değinmekte de yarar var. Reklam gibi olmayan ama bir şekilde ürüne ya da hizmete dikkat çeken ve başarılı yapılması durumunda düşük bütçelerle güzel tanıtım fırsatı getiren kampanyalar, artık oldukça tanıdık. 

Örneğin "viral" denilen uygulamalar bunlardan. Yeterince ilginç ve izleyenleri derinden etkileyip paylaşmalarına yol açan bir video çekip içerisine de, ürün veya hizmeti gizleyip, yayılması için sosyal mecralarda paylaşmak bir yöntem.

Viral, adından da anlaşılabileceği gibi paylaşımın, kullanıcıdan kullanıcıya aktarılması ile yayılımının aynen virüslerin kurbanlarına bulaşarak, bir anda dev bir salgın haline gelmesi anlamında kullanılıyor. Pek çok örneği var. Gelecekte de olacak. Viral salgınının başlatılması için pekala şirket personelinin sosyal ağlardaki hesaplarındaki paylaşımları güzel bir ortam sağlayabilir.

İnsan Kaynakları konusuna geri dönelim. İnternet'te iş ve eleman arama üzerine uzmanlaşmış pek çok kuruluş sosyal paylaşım sitelerini uzun süre İnsan Kaynakları yöneticilerinin mesafeli yaklaşımıyla, göz ardı ettiler. Bu arada önemli bir fırsatı da göremediler. Sosyal Mecralar, başlı başına iş ve eleman aranan yerler olarak bir potansiyele sahipti. Gözardı edilen ya da görülemeyen bu fırsat başka yatırımcıların İnsan Kaynakları ve sosyal mecraları birleştiren siteler kurmaları ile sonuçlandı. Bu tür sitelerden de bahsetmek istiyorum ancak başka bir zaman.

İyi günler dilerim.

18 Eylül 2013 Çarşamba

Sosyal Alışveriş


Toplumun büyük kesimi hala kredi kartı numaram ya çalınırsa diye sanal alışveriş bile yapamazken, "sosyal alışveriş de nereden çıktı?" diye düşünebilirsiniz. O halde biraz daha sık İnternet'teki alışveriş sitelerine dikkat edin, sosyal medya ikonlarının oraları da kaplamış olduğunu göreceksiniz.


Merhaba,

Öncelikle İnternet, sosyal medyadan daha geniş bir küme ve sosyal medyayı içeren daha büyük bir küme. İnternet, alışveriş konusunda yerinizden kalkmadan dünyanın en ücra köşelerinden bir şeyler alabilme imkanını yıllardır sağlıyor.

Yeri gelmişken, "kredi kartı numaram çalınır mı?" endişesine değineyim. Kredi kartı detaylarınızı korumaya çalışmakla yerden göğe kadar haklısınız. Kim bilir, nerede bulunan bir web sitesine erişip, oradan bir şeyler alırken kredi kartı numaranız kötü niyetli kişilerin eline geçerse, hiç de iyi olmaz. Ancak unutmayın! Bir lokantada kartınızı garsona verdiğinizde de kart bilgileriniz kopyalanabilir, bir mağazada alışveriş yaparken de. Yakın çevrenize, bir siteden alışveriş yapmadan önce danışabilirsiniz. Sosyal Medya'daki arkadaşlarınız da böyle bir durumda size alışveriş yapmayı düşündüğünüz site hakkında fikir verebilirler. Sitenin iletişim linkine tıklayıp, açık adreslerini telefonlarını paylaşıp paylaşmadıklarını kontrol etmek ve gerekirse arayıp görüşmek de bir yol olabilir.

Yine, yeri gelmişken, size sms, mail ve benzeri yollarla ulaşıp bir şey kazandığınızı, bedavaya bir ürün, sigorta vs. isteyip istemediğinizi sorup, daha sonra, kredi kartı numaranızı her ne nedenle olursa olsun isteyen kişilere hiç bir bilgi vermeyin! Onlar İnternet'teki alışveriş sitelerinden çok daha tehlikeli olabilirler.

Konumuza dönelim. Sosyal Alışveriş, aslında siz istemeseniz de, sizi bulan reklamlar gibi bir şey değil. İlgi alanlarınıza ve yaptığınız alışverişlerinize göre, size tam da aradığınız türde reklamları gösteren açılış sayfanızın sahibi Google hiç değil. Sosyal alışveriş, çevrenizde olup, takip ettiğiniz kişilerin paylaşımları sonucunda sizi etkilemeleri ile geldiğiniz yer.

Aslında gerçek arkadaşlarınızla bir araya gelip, ilgi alanlarınıza göre gerçek dünyada alışverişe çıkmanız mümkündür. Mesela ben, bu aralar amatör telsiz kulübüm Antrak'dan yıllanmış dostlarımla birlikte Cumartesi günleri elektronik cihaz ve parçalar satan Ankara, Ulus civarındaki dükkanlara uğruyorum. 8-10 kişi birlikte dolaşıyor, alışveriş yapıyoruz. Karşılıklı deneyimleri paylaşmamız sonucunda neyin nerede daha kaliteli ve ucuz olduğunu keşfetmek, hem kolay hem de zevkli bir sosyal deneyim yaşatıyor. Sanırım herkes bu derece ortak yanları olan dostlarla bir araya gelmek, üstelik bir de birlikte alışveriş yapmak şansını bulamayabilir.

Günümüzün yalnızlaştıran dünyasından gerçek deneyimlerin yerini sosyal medya pekala alabiliyor. Mesela aldığım ürünleri inceleyip, bunu blogumda yayınladığımda pek çok okur gelip okuyor ve en azından bir fikir edinmiş ya da kafası karışmış bir şekilde ayrılıyor. Aynen, gerçek dünyada olduğu gibi. Yine sosyal paylaşım sitelerinde yapılan paylaşımlar sonucunda pek çok yenilikten haberden ve uygun koşullarla satılan ürünlerden haberdar olup, haklarında yapılan yorumları okuyabiliyoruz. Bir ürün hakkında ne kadar reklam ve benzeri bilgi bize ulaşsa da, ürün hakkında tanıdığımız bir kişinin yorumları çok daha etkili olabilir. Sosyal Medya da, bu kuralın işlediği yerlerden biri. Tanıdığınız birinin bir ürün hakkında yaptığı yorumlar aklınızda kalıyor.

Diğer yandan, sanal alışveriş siteleri de sosyal medyayı olabildiğince etkili kullanıyorlar. Facebook, Twitter hesabı olmayan alışveriş sitesi yok gibi. Yine sosyal medya sitelerinden kampanyalar düzenleyen pek çok satıcı var. Sitelerde satılan ürünlerin kolayca sosyal medya yoluyla paylaşılabilmesi için her türlü çaba sarfediliyor. Genellikle bir ürün incelerken, aynı sayfada pek çok sosyal siteye ait paylaşım ikonlarını görüyor olmalısınız. Beğendiğiniz ürünü dilediğiniz anda arkadaşlarınıza duyurabilirsiniz. İşte, en basit şekliyle sosyal alışverişe ilk adımı attınız. Ürün hakkında yorumlarınızı da paylaştınız mı, sizden iyisi yok. Şimdilik yavaş adımlarla ilerliyor. Gelecekte daha yoğun sosyal alışveriş örneklerini görecek ve yaşayacağız. Kim bilir belki de bir gün sosyal medya siteniz size ilgilendiğiniz ürünler hakkında satışa yönelik teklifler sunacak.

Sözün özü, hayatın bir parçası olan alışveriş, önce İnternet'in daha sonra da sosyal medyanın içine girdi. Eminim Facebook gibi siteler mümkün ve karlı olsa bünyelerinde alışveriş imkanını da sunarlar. Sanırım ekonomi ağırlıklı dünyada sosyal mecralar da bir kaçış ve kafa dinleme imkanı sağlama konusunda yetersizler. İnsan bazen alabildiğince yeşil, bomboş kırlarda yalnız kalmak istiyor.

İyi günler dilerim.

16 Eylül 2013 Pazartesi

Sosyal Gürültüde Kaybolmak

Günün büyük bölümünü, bir ya da daha fazla sosyal medya sitesinde geçirip yorulanlardan mısınız? Ya da ilk başlarda büyük keyifle takip edip, paylaşımlarda bulunduğunuz sosyal ağ artık sadece kuru gürültü gibi mi geliyor size de?
Yalnız değilsiniz.

Merhaba,

Bir zamanlar sosyal ağ siteleri, arada sırada tanıdıklarınız neler yapıyorlar diye göz attığınız yerlerdi. Akıllı cihazların da yardımıyla, hem sizin hem de çevrenizin sosyal ağ sitelerine daha fazla katkı yapması iyi güzel. Ancak bu durum sizi, gözü devamlı olarak ekranda olan bir tür zombiye çeviriyorsa bu pek de hoş değil. Verimliliğimizi artıran bilgisayarlar ve akıllı cihazlar, sosyal ağlar yüzünden bir tür sanal hapisaneye çeviriyor hayatımızı.

Öncelikle, bunun bir süreliğine geniş kitleleri etkileyip geçecek ve yerini bir başka akıma bırakacak bir pop kültür olma ihtimalini aklımızdan çıkartmayalım. Zaten yavaş yavaş bıkkınlık belirtilerini çevremizde görmüyor muyuz?

Sosyal ağlarda takip ettiğiniz ve sizi takip edenler dört haneli sayılara ulaştığında, bir tür gürültü kirliği yaşamaya başlayabilirsiniz. Özellikle Twitter gibi basitliği esas edinmiş ve belki de bu yüzden kullanıcılarına daha derli toplu bir akış sağlamayan bir ağ söz konusu olduğunda bu gürültüyü iliklerinize kadar hissedebilirsiniz. Her baktığınızda tanımadığınız ama takip ettiğiniz (!) bir çok kullanıcının akışta paylaştıkları arasından size yakın gelenlerin yazdıklarını okumak için zaman geçirmek bir tercih. Gürültü bombardımanı işte o zaman daha çok hissediliyor. Diğer bir tercih ise, böyle çok takipçiniz olduğunda "barba"ya kulak tıkayıp sadece kendi düşüncelerinizi paylaşmak. Twitter'da daha çok yazan kullanıcılardan biriyseniz, size tepki verenleri kolayca görme imkanı her nasılsa sağlanmış. Böylece daha insanca, yani karşılıklı fikir teatisi yapmak mümkün oluyor. Aksi taktirde, avaz, avaz bağıran bir kalabalıkta ne kadar önemli ya da güzel olsa da sizin çığlığınız da pek duyulmuyor tabi. Bu yönü ile Twitter'ı milyonlarca insanın bağırıp durduğu bir tür Cehenneme benzetiyorum. Sanki sosyal medyada toplu bir acı çekiyor gibiler. Tabi bu durum bütüne baktığımda hissettiklerim. Oysa takip ettiklerimiz arasından oluşturduğumuz gruplara kolay ulaşılabilseydi pekala bu durumun önü alınabilirdi.

Facebook, bu olumsuz durumun farkında sanırım. Nasıl olmasın? Friendfeed bunu yıllar önce halletmişti ve şimdi Facebook'un bünyesinde. Belki de bu nedenle, akışınızda ne kadar çok takip ettiğiniz olursa olsun sadece belli bazı güncellemeleri görmenize izin veriyor. En çok etkileşim içerisinde olduğunuz kişilerin, bazı paylaşımlarını size gösterip, bir tür sahte Cennet yaratıyor. Arka planda ise kaynamaya devam eden Twitter benzeri gürültü devam ediyor. Ancak en azından gözlerden uzak kalıyor.

Biliyorum biraz karanlık bir tablo çizdim, ancak yeni medyanın devamlı olarak iyi yanlarını öne çıkartmak da çok doğru değil. İnsanın biraz huzur duymak adına, zaman zaman bu kaosdan uzaklaşıp başka uğraşlar edinmesi, kendini dinlemesi, kendini araması daha yapıcı olabilir. Yaşam içerisinde, bir düşünsel yolculuk yapıyor ve kendimizi geliştiriyoruz. Bu yolculukta sosyal medya kesinlikle amaç değil. Belki ara ürünlerimizi paylaştığımız, yeni insanlar ve dünyalar tanıdığımız bir araç. Eğer bu bağlantıyı kopartmamayı başarabilirsek sosyal medyada bir bağımlı değil, bir kullanıcı olabiliriz.

Bloglar, mikro bloglara göre, daha özgür ve içerikleri daha kalıcı. Birkaç saat Facebook güncellemelerinde dolaşmak yerine, güzel bir yazıda düşüncelerinizi paylaşmak daha verimli ve yapıcı olabilir. Yine de Twitter, Facebook, Google+ ve benzerleri bloglara ciddi trafik sağladıkları için önemli bir işe yarıyorlar. Bu nedenle haklarını da vermek gerek. Yarattıkları trafik blogları canlandırıyor.

Sözün özü, zaman zaman gözünüzü ekrandan kaldırın. Çevrenize bakın. Dikkat ederseniz yakın çevrenizde gerçek hayatta olan biteni de yakalarsınız. Anı yakalayın! Bir daha o anı yaşamanız mümkün değil.

Yakın çevrenizdekilerle de bağlı ve sosyal kalın. İyi günler dilerim.

9 Eylül 2013 Pazartesi

soundcloud.com Nedir?

Hem yeni medya sitesi olup hem de bununla birlikte ses kayıtları için bulut depolama hizmetini sunan ilginç bir yapı ortaya koymasıyla soundcloud.com endüstriye örnek olacak bir sistemi başarıyla sürdürüyor. Ses ve müzik kayıtlarınızı saklamak, paylaşmak, kullanıcılardan yorumlar almak için güzel bir sosyal ortam.

Merhaba,

Soundcloud ses kayıtlarını depolayıp, kullanıcıların dinlemesi için sunan bir Yeni Medya sitesi. Bir tür İnternet kayıt ortamı. Elinizdeki kayıdı yüklemek için tek yapmanız gereken sisteme kaydolup upload butonuna basmak. Soundcloud sizi yönlendirerek gerisini hallediyor. Ancak Türkçe dil desteği yok.

Müzik yanında, ses kayıtları da bu sitede bulundurulabiliyor. Dolayısıyla, bu site sayesinde bir tür Yeni Medya Radyosu yayını yapmanız mümkün. Farkı, dinleyicilerin ya da sosyal medya tabiriyle "takipçilerinizin" istedikleri zaman, istedikleri yayınınıza ulaşabiliyor olmalarında. Bu bağlamda bir tür podcast yayını yapmanızı ya da dinlemenizi mümkün kılıyor.

Soundcloud'da yayınlanan sesler ya da müzik parçaları görsellik açısından ilginç bir yaklaşımla sunuluyor. Ses kaydı bir ses izi şeridi olarak görünüyor. Ses çalınırken izin üzerinde renk değişimi ile o anda çalınan bölge belli ediliyor. Dinleyiciler bu ses izinin istedikleri yerine tıklayarak yorumlarını bırakabiliyorlar. Yayınlarınız ile ilgili detaylı istatistikleri görmeniz de mümkün.

Soundcloud'da ağırlık müzik üzerine. Amatör, profesyonel müzisyenler kayıtlarını buraya yükleyebiliyorlar. Aynı zamanda bilinen müzik parçalarının da farklı "mix"leri, "mashup"ları, hatta kimi zaman ünlü müzisyenlerin kendi yükledikleri albümleri bile dinlenebiliyor.



Sesleri dinlerken beğenmek, paylaşmak kendi beğenilerinize uygun şekilde bir kategoriye eklemek mümkün. Eğer dilerseniz sesleri bir başka sosyal medya sitesinde yeniden paylaşmak, blogunuza gömmek de mümkün.

Ses kaydı illa müzik olacak diye bir ısrar da yok. İster, oturup bir hikayenizi okuyun, ister bir röportajı yayınlayın. Limitiniz hayal edebildiğiniz kadar.

Eğer sesi yükleyen kişi izin vermişse bu sesi ya da müzik parçasını siteden indirip, uygun bir mp3 player veya benzeri ile daha sonra dinlemek de mümkün. Aynı şekilde, eğer yüklediğiniz müzik parçalarının indirilebilir olmasını isterseniz o da mümkün.

Dilerseniz, diğer kullanıcıları takip edebiliyorsunuz. Soundcloud içerisinde gruplar da var. Böylece ilginizi çeken konularda benzer kullanıcılar ile aynı gruplara dahil olarak oradaki paylaşımları izleyebiliyorsunuz.

Bir yeni medya sitesi için alışılmış ve artık standartlaşmış özellikler sunuluyor. Bunlara ek olarak; dilerseniz kayıtlarınızı bulut depo üzerinde saklama hizmeti olarak da kullanabiliyorsunuz.

1 saate kadar ya da 100 kayıta kadar yüklediğiniz sesler için bir ödeme yapmanız gerekmiyor. Eğer daha fazla yere ihtiyaç duyarsanız 4 saatlik alan için ayda 3 euro veya yıllık 29 euro ödemeniz gerekiyor. Sınırsız alan için ise aylık 9 euro veya yıllık 99 euro ödemeniz lazım.

Gelir modeline gelene kadar gayet güzel olan yapısı var. Yıllarca burada bulunduracağınız içeriğin amatörler için ciddi bir maliyet oluşturması söz konusu. Ancak benzerlerine göre oldukça kaliteli ve üstün özellikler sunan bir sistemin reklam desteksiz böyle bir hizmeti sürdürmesi başka türlü pek mümkün görünmüyor.

Yakında, İnternet devlerinden biri tarafından astronomik bir bedelle satın alınırsa hiç şaşırmam. Böyle bir durumda belki gelir modeli değişebilir.

Sırf başka hiç bir yerde bulamayacağınız müzik parçaları veya ses kayıtlarını dinlemek için bile kullanabileceğiniz, güzel de bir arama makinesi bulunan, bu bulut sosyal medya hizmetini tavsiye ederim. En azından bir deneyin.

Müzikle dolu, güzel günler dilerim.

Bulut Veri Depolama Teknolojisi Cebinizi Koruyor

 

Teknoloji gelişip, günden güne daha kolay ulaşılabilir oldukça, hayatımız giderek kolaylaşıyor. Bulut depolama çözümleri sayesinde verilerimizi güvenli bir şekilde saklamak geçmişte bir hayalken, artık giderek alıştığımız bir gerçek haline dönüşüyor. Üstelik, veri depolamak için katlandığımız maliyet de giderek azalıyor.
Merhaba,

Hiç bir şey durup dururken icat edilmiyor. Yenilikler, genellikle adım adım eskilerini yapmak için gereken bilginin üzerine eklenerek ortaya çıkartılıyor. Tıpkı tuğlalardan bir duvar örmek gibi. Tuğlalar birer birer üst üste konulup, aralarına onları bir arada tutan harç eklenip, duvar oluşturuluyor.

Bilgi birikimi de bu şekilde büyüyor. Binlerce yıldır ürettiğimiz bilgi, birbirinin üzerine eklenerek hayatımızı kolaylaştırıyor. Bilişim teknolojisi de bu yaklaşım için bir istisna değil.
Görsel http://itlaw.wikia.com/wiki/Punched_card adresinden alınmıştır.

Depolama, bilişim teknolojisinde önemli bir konudur. Bilgiyi işlemek için hafızaya ihtiyacınız vardır. Ancak o anda işinize yaramayan ama daha sonra lazım olacak bilgileri saklamak için de bir veri deponuz olması gerekir. Kısmen bizlerin kısa dönemli ve uzun dönemli hafıza yapımıza benzer bu durum.

Veri depolamak için çok çeşitli yöntemler yıllar boyunca denendi ve gelişti. İlk depolama ortamlarından biri punch card (delikli kart) denilen bir kartondu. Veri depolamak için kartonun üzerine belli delikler bir makine aracılıyla açılır, daha sonra bu delikler okutulduğunda veri yeniden kullanılabilirdi. Her bir kart 960 bit bilgi depolayabiliyordu. Dolayısıyla bir çalışmanızı bu kartlara deldiğinizde en basit program bile bir tomar kart kaplıyordu. Şaka olsun diye arkadaşınızın elinizdeki kartlara vurup yere düşürmesi, günlerce çalışıp yazdığınız bir programın ve hesaplamaların sonsuza kadar kaybolması anlamına gelebiliyordu. Çünkü kartları aynı sıraya sokamadınız mı, bir daha o verilere ulaşmanız mümkün değildi.


Delikli kartla çoğumuz ilk defa pazar filelerini taşırken el kesmesin diye kullandığımız taşıma askılarının tutacak yerine sarılmış sarı kartonu açtığımızda karşılaştık. Bu da sanırım teknolojik atıkların yeniden kullanımına ilginç bir örnek olarak anılarımızda kaldı.


Delikli Kart aslında bilgisayarlardan önce dokuma tezgahlarında kullanıldı. Aynı deseni yeniden gerçekleştirmek ve hatasız dokumalar oluşturmak ancak her deseni hatırlayacak delikli karton şeritler ile mümkün olmuştu. Son derece karmaşık mekanik bilgisayarlar 18. yüzyılın başlarından 20. yüzyılın sonlarına kadar (1725-1975) desenleri delikli karton şeritler üzerinde kayıtlı tuttu. 1970-80'li yıllarda teleks mesajlarımızı da benzer delikli şeritlerde sakladık. Manyetik ortamlar görevi devralıncaya kadar böyle sürdü gitti.

Manyetik ortamlar bir yandan küçülüp, diğer yandan kapasitelerini artırdılar. Günümüze kadar bu durum sürdü. Manyetik şerit bantlar, compact kaset teypler, Floppy diskler, sabit diskler verileri depolayan medya oldu. Halen de bu durum kısmen devam ediyor. Arada ortaya çıkan optik depolama çözümleri de hem müzik ve film dünyasını hem de bilgisayar teknolojisini yeniden şekillendirdi. Günümüzde silikon esaslı devreler depo alanı olarak yükselen yeni değer gibi görünüyor. Hepimizin cebindeki akıllı telefonların depo hafızaları, usb hafızalar, ssd denilen bilgisayar depolama aygıtları bu yeni ortama örnek verilebilir.

Akıllı taşınabilir cihazların çoğalması ve İnternet erişim hızlarının artıp, bağlantı maliyetlerinin azalması yeni bir yaklaşımı kuvvetlendirdi. Verilerimizi kendi fiziksel ortamlarımıza depolamak yerine bulut bilişim çözümlerine yönelmek. Kendine göre bazı olumsuz yanları var bu sistemlerin. Örneğin verilerinizin başkalarının eline geçmesi halinde oluşabilecek istenmeyen durumlar gibi. Verilerinizi elinizin altında değil de yeri kim bilir nerede olan bir veri merkezinde depolanması gibi. Ancak işlevsellik kimi zaman böyle olumsuzlukların önüne geçebiliyor.

Öncelikle, akıllı cihazların artması ile tarihin hiç bir döneminde olmadığı kadar çok fotoğraf ve film birikimi ortaya çıkmaya başladı. Bunların bulut bilişim depolarında depolanması nispeten hassas verilerle göre daha kabul edilebilir bir durum. Üstelik paylaşılmaları durumunda gelen ziyaretçiler nedeniyle bir sosyal medya unsuru olarak da karşımıza çıkıyorlar. İçeriğin takip edilmesi ve izlenmesi ise reklam verenler için de güzel bir ortam olması anlamına geliyor. İşte bu nedenle İnternet devleri resim ve film içeriği oluşturan ve yükleyen kullanıcıları çok seviyorlar. Onlar için çeşit çeşit imkanlar sunuyorlar. Örneğin Google ve Yahoo fotoğraflar için sınırsız depo alanı sunuyor. Sadece bu kadarla da kalmayıp, pek çok çevrim içi aracı da sağlıyorlar. Fotoğrafları düzenlemek, değiştirmek, kırpmak gibi pek çok temel fonksiyonun yanında gelişmiş fotoğraf işleme imkanları da mevcut. Bir yandan kullanıcılara neredeyse sınırsız depolama alanı sağlanırken yaratılan trafikten de reklam gösterimleri sayesinde gelir elde ediliyor. Böylece çalışanların ücretleri, donanım masrafları, veri merkezlerinin yeri için yapılan masraflar ve kar beklentisi karşılanıyor. Bu şirketler küresel ekonominin en büyük reklam şirketleri haline geldilerse, bu işin yapılan yatırımın karşılığını verdiğini söylemek mümkün sanırım.

İnternet erişim hızları ve mobil akıllı cihazlarımızın erişim maliyetleri düştükçe giderek daha fazla verilerimizi bulut veri depolarında tutacağız. Bu nedenle yüksek veri depolama ihtiyacı olmayan akıllı cihazlarımız da daha düşük maliyetlerle üretilebilecekler. Durum bir tür kazan - kazan (win - win) yaklaşımı olarak değerlendirilebilir.

Veri güvenliğine yönelik çözümler de geliştikçe, bulut depolamanın daha çok tercih edilebilir, depolama medyalarının bu işi profesyonelce yapanların veri tarlalarında olmasından dolayı depolama kapasitelerinin harcanmayıp, optimum kullanılabileceği, dolayısıyla daha çevreci olacağı düşünülebilir. Tabi yine de hassas veriler için elimizde bir miktar depolama medyası bulundurmak akıllıca olabilir.

İyi günler dilerim.

2 Ağustos 2013 Cuma

Sosyal Medya İçinde Olmak ya da Olmamak


Sosyal medya etkisi ve ekonomisi artık birlikte yaşamaya alıştığımız kavramlar. Peki herkes buradaysa ve siz dışarıdaysanız ne olacak?
Merhaba,

Artık Sosyal Medya kavramını pek duymayan kalmadı. Sözlükler, Vikipedia, Facebook, Twitter ve yeni Google+ gibi sosyal medya servisleri en bilinenler. Bunlar kadar yaygın olmasa da irili ufaklı pek çok sosyal ağ sitesi de mevcut.

Günümüzde Sosyal Medya, e-posta, kişisel sayfalar, forumlar gibi pek çok primitif İnternet servisinin yerini aldı. Buna iyi örneklerden biri de dizin hizmetleri. Dizin (directory) hizmetleri zamanında kullanıcıların ilgilendikleri içeriklere ulaşabilmeleri için kolaylık sağlamak amacıyla kurulmuşlardı. Şimdi bunun için o kadar çok ve çeşitli alternatif var ki, artık ilgi çekmediği için Google kendisininkini kapattı bile. Zaten arama o kadar hızlanıp rafine sonuçlar verir oldu ki, ağaç köklerini andıran dizin hizmetlerini kullanmak ciddi bir zaman kaybı anlamına geliyor. Oysa bir zamanlar arama bu kadar iyi sonuçlar veremezken, mecburiyet nedeniyle bir konuda araştırma yaptığınızda bilginin labirentleri içerisinde körlemesine aradığınız verilere ulaşmaya çalışırdınız. Şimdi ise aradığınız bilgiye ulaşmanız için sadece ne arayacağınızı bilmeniz yetiyor. Sanırım aynı nedenle Google geçtiğimiz günlerde RSS okuma hizmeti Reader'ı da kapattı.

Güncel içerik anlık olarak değişiyor. Her ne kadar arama motorları bu hıza ayak uydurmaya çalışıyorlarsa da kimi zaman sosyal medya bu konuda daha hızlı. Çevrenizdeki kişilerin anlık paylaşımları sayesinde kimi zaman gündemi takip edebiliyorsunuz, kimi zamansa başka bir yerde hiç bir şekilde görmeyeceğiniz içeriklere ulaşabiliyorsunuz.

Kullanıcılar açısından bakarsak, Sosyal Medyanın da itmesi ile ilgilendiğiniz konulardaki içerik, genelde sizi buluyor. Güncel konular ilginizi çekiyorsa, kimi zaman radyo, televizyon, gazeteler gibi diğer kanallardan önce içerik kapınızı çalıyor. Facebook'dan çıkmadan, ilgilendiğiniz her konudaki gelişmeleri, makaleleri okumak, güncel görüntüleri izlemek mümkün. Zaten Facebook da kullanıcılar hiç bir yere gitmeden içeride kalsın diye çabalayıp duruyor. Böylece kendi bünyesinde yaratmaya çalıştığı ekonomik yapı daha çok gelir elde edebiliyor. Eğer kullanıcı da, almak istediği her ne ise ona ulaşabiliyorsa sorun yok tabi ama bu konuda kişiden kişiye çok değişken bir sonuç ortaya çıktığını söylemek de mümkün. Kimi, açılış sayfası olarak Gooogle ve buraya yazarak girdiği Facebook dışına çıkmazken, kimi de olabildiğince geniş alandan faydalanmak için İnternet'te surf yapıyor. Zaten var olan içeriği yeniden değerlendirip sosyal medya sitelerine getiren bu araştırmacı kesim. Sonra olanları biliyorsunuz Facebook kullanıcıları da bu içerikleri yeniden paylaşarak yayılmasına neden oluyorlar.

Sosyal Medya, satış üzerine etkisi nedeniyle firmaların da ister istemez ilgisini çekiyor. Bu nedenle de irili, ufaklı pek çok firma Sosyal Medyada var olmaya çalışıyor. Konu ile ilgili bir departman ayıran ya da bir uzman istihdam eden veya profesyonel bir firmadan destek alan büyük markalar genellikle doğru yolda ilerliyorlar. Bir de bu konuya fazla önem vermeyen ama "biz de burada olalım" düşüncesi ile işe girişip pek aradıklarını bulamayanlar da var. Tanıtım ve müşteri ilişkileri yönetimi boyutları dışında, kıran kırana pazarlama maksadıyla işe soyunanlar ise ortamları, e-posta dönemindeki spam posta yollayanlar gibi kaplamaya başladılar. Ancak, Sosyal Medyanın yapısı nedeniyle böylelerinin bu konuda başarılı olmaları pek mümkün değil. Buna iyi bir örnek, pıtrak gibi üreyen fırsat siteleri. Gözüne sokulan ilgisiz içeriğe karşı, sosyal medya kullanıcılarının tepkisi genellikle kayıtsız kalmak oluyor. Oysa pazarlama ve satış açısından sosyal medya diğer ortamlardan çok da farklı değil. Etkili kampanyalar burada da başarılı oluyor. Yeter ki projeyi iyi yürütmeyi bilecek bir ekip işin başında olsun.

Sosyal Medya, firmaların "biz de burada olalım" diye amatörce yönetebilecekleri bir mecra olmaktan çıkalı çok oluyor. Ciddi bir yaklaşım olmaması halinde istenen güçlendirici etkiyi sağlamak bir yana, tüketici gözünde itibar kaybetmek son derece kolay olabilir. Memnuniyetsiz bir iki müşterinin Sosyal Medya'da firmanıza verebileceği zarar, olası viral etkisi yüzünden beklenmeyen boyutlara ulaşabilir. O nedenle işi amatörce web tasarımı da yapan bilgisayar teknisyenine bırakıp, Sosyal Medya'nın nimetlerinden yararlanmak mümkün olmayabilir. Konuyu ciddi olarak ele almalı ve eğer sosyal medyada varlık gösterecekseniz, bunu ciddi bir iş girişimi olarak görmelisiniz. Sosyal Medyada firma stratejisini belirlemekte büyük fayda var. Daha çok satış yapmak için bir enstrüman olarak, Sosyal Medya'yı kullanmayı düşünüyor olabilirsiniz. Konu ile ilgili profesyonel yardım almaktan kaçınmayın. Firma büyüklüğünüze bağlı olarak pekala makul bir çözüm bulunabilir.

Diğer mecralar gibi sosyal medya da iyi kullanıldığında beklenen olumlu sonuçların alınabileceği, yeterli emek ve önem verilmeden kullanılmaya çalışıldığında ise olumsuz sonuçlar alınabilecek bir alan.

İyi günler dilerim.

31 Temmuz 2013 Çarşamba

Büyük Veri (Big Data)


Yeni medya üzerinde de etkisi olan Büyük veri yani Big Data konusunda yapılabilecek çok iş ve fırsat bulunuyor. Peki bunu doğru olarak değerlendirebiliyor muyuz?

Merhaba,

Sms, elektronik posta ve sosyal medya siteleri satış ve pazarlama için son derece etkili kullanılabilir. Peki öyle mi kullanılıyorlar? Bizi ilgilendirmeyen, rahatsız eden, dahası markadan ve kampanyadan soğutan çabalar neden başarılı bir pazarlama stratejisi haline gelmek yerine çekilmez bir hal alır?

El ilanlarını düşünün. Yolda yürürken elinize tutuşturulan güzellik salonunda cilt bakımı ve indirim ile ilgili olan mesela. İyi de ben erkeğim ve kadınlar için hedeflenmiş bir pazarlama yönteminin benim elimde ne işi var? Hemen analiz edelim bu durumu: Belli ki işyeri sahibi işlerini biraz daha geliştirebilmek adına "ne yapayım?" diye düşünürken. Bir el ilanı bastırıp, burada kısaca hizmetlerini tanıtmayı ve belki de bir indirim kampanyasıyla yeni müşteriler çekmeyi hedeflemiş. Bunu yaparken, neredeyse son adıma kadar doğru giden yöntem, benim elime tutuşturulduğu anda boşa gitmiş oluyor. Bir iki düşünceli kişi, ilanları bir sonraki çöp kutusuna kadar ellerinden bırakmazken yerler bu ilanlarla dolup taşıyor. Broşürleri dağıtan eleman, basit bir gözlem ile hedefini doğru seçebilirdi. Sadece kadınlara broşür vermek yerine, erkeklere de broşür uzatmak düşük de olsa broşürün hedefine ulaşabileceğini yani alanın, ilgi duyabilecek birine verebileceği düşüncesini barındırır. Böylece dökme yöntemle yapılan broşür dağıtımı sonucunda geri dönüş buna değmişse yönteme devam edilir.

Elektronik postalar ve sms mesajları da benzer hedefleme dürtüsü ile gönderilir genellikle. Geri dönüş ile ilgili bilgi genellikle göz ardı edilir. Zaten belki de, bu mailleri ve smsleri yollayanların bu tür bir veriyi değerlendirecek ya da saklayacak imkanları yoktur. Zaten maliyet olarak önemli olmadığından, sadece mesajı yollayıp, geri dönüş için beklerler. Oysa basit verileri değerlendirmek, hedeflenen kitleye ulaşmak konusunda başarı şansını artırabilir. Örneğin elimizde, sadece isim ve telefon numarasından oluşan bir veri varsa bu isimlerden erkek ve kadın olarak kesine yakın olanları ayırıp, ona göre gönderim yapmak makuldür. Elde cinsiyet, yaş  gibi veriler de varsa daha da başarılı bir hedefleme yapmak mümkündür.

Oysa elinde bir şekilde büyük veri bulunduranların, bunu değerlendirmeleri halinde kazançlı çıkabilecekleri düşünülebilir.

Büyük Veri (Big Data) eğer sahip olan tarafından anlamlı şekilde analiz edilip, doğru sorulara doğru cevapları verecek hale gelirse çok işe yarayabilir. Büyük veri insanların davranışları, edimlerinden alınan küçük veri parçalarının birleşiminden oluşan dev bir sanal bulut gibi düşünülebilir.

Büyük verideki bilgilerden yapılan analizlerden yola çıkarak oluşturulacak bir senaryo üzerinden başarılı olabilecek bir pazarlama, satış kampanyası yapmak için konunun uzmanlarının belirleyecekleri hedefler başarının kapılarını açabilir.

Büyük veriye kimler sahiptir? Şöyle bir sıralayalım.

Google,
Diğer Arama Motorları,
Sosyal medya siteleri,
Telefon operatörleri,
İnternet servis sağlayıcılar,
Bankalar,
Devlet,

Liste uzatılabilir. Burada veriye sahip olmak başka bir durum, onu kullanabilmek için ne olduğunu anlamak ve değerlendirebilmek çok başka bir durumdur.

Örneğin telefon operatörünüz neredeyse hakkınızda pek çok veriyi anlamlandıracak kadar çok bilgiye sahiptir. Evinizi, işyerinizi, sık gittiğiniz yerleri, tatilinizi nerede geçirdiğinizi, boş vakitlerinizde ne yaptığınızı, kimlerle bir araya geldiğinizi, nereden alışveriş yaptığınızı, hangi eğlence türlerini tercih ettiğinizi ve bunun gibi uzatılabilecek pek çok bilginize sahiptirler.

Kredi kartını kullandığınız banka da sizin harcama alışkanlıklarınız hakkında sıralansa oldukça eğlenceli bir liste çıkarabilecek kadar çok bilgiye sahiptir.

Yine de işinize yaramayacak kampanya ve önerilerle size ulaşıyorlarsa bu tamamen ellerindeki büyük veriyi değerlendirememelerinden kaynaklanmaktadır.

Geçtiğimiz günlerde hedefi beni bir üst pakete taşımak olan İnternet servis sağlayıcım aradı. Satış personeli kotalarımı aştığımı bu nedenle hızımın düştüğünü, istersem halen kullandığım pakete ödemekte olduğum x fiyatı ile iki katı fazla kota kullanabileceğimi, geçmek isteyip istemediğimi sordu. Öncelikle söylediği x rakamından daha düşük bir bedel ödüyor ayrıca, kotalarımı aşmadığımı hatta yarısına bile zor yaklaştığımı yeni kontrol ettiğimden bildiğim için kendisine hayır dedim. "Neden istemiyorsunuz?" dedi. Çünkü verdiğiniz bilgiler doğru değil dedim. Ellerinde büyük veri olmasına rağmen, bunu bu kadar yetersiz kullanan hatta "kullanıcı nasılsa kendi kullanım detaylarından habersizdir" gibi genel varsayımlarla hareket eden pazarlama ve satış kampanyaları eğer başarılı oluyorsa, bir de kullanıcının eğilimlerini bilen ve buna göre tekliflerle karşısına çıkan firmalar nasıl bir başarı elde etme fırsatını yakalarlar siz düşünün.

Google, bu büyük veriyi olabildiğince anlamlı olarak kullanabilecek bir firma namzetidir. Yıllardır tüm mesajlarımızı okur, tüm arama eğilimlerimiz bilir, girdiğimiz sayfaları aklında tutar. Bunun karşılığında tüm yaptığı ilgi alanınıza yakın olan reklamları size göstermektir. Ama mesela bir süredir aramakta olduğunuz telefon modeli ile ilgili en uygun teklifi size sunacak bir teknolojisi hala yoktur her nedense?

Facebook da aynı şekilde kullanıcıları hakkında son derece fazla bilgiye sahiptir. Ölçek olarak da bizim 13 milyon abonesi olan İnternet servis sağlayıcımızla karşılaştırıldığında 1 milyardan fazla kullanıcısına sadece sevgililer gününde sattığı ve gerçekte var olmayan sanal çiçekler üzerinden bile daha fazla gelir elde edebilir. Ancak onun da bu veriyi gerektiği gibi kullanarak düzgün bir pazarlama kampanyası ya da gelir modeli oluşturabildiğini söylemek mümkün değil.

O halde, veri gerçekten büyük ama bunu gerektiği gibi kullanıp, fırsata çevirebilecek cevherler pek yetişmiyor.

Elinize güzellik salonu ilanını tutuşturan elemandan bir adım öteye gitmiş bir yaklaşım da olsa, sadece bu kadar ilerleme için oldukça yüksek bir veri maliyeti öyle değil mi?

İyi günler dilerim.

Big Data ilginizi çektiyse konusunda benden çok daha bilgili Uğur Özmen'in yazılarını da okumanızı öneririm.

29 Temmuz 2013 Pazartesi

Ekşi Sözlük Nedir?


Ülkemizden sosyal medya sitelerini anlatmaya devam ediyorum. Bu sefer belki de ülkemizdeki en eski ve bilinen ilk sosyal medya sitesinden söz etmek istiyorum.
Merhaba,

Ülkemizde sosyal medya sitelerinin en eskilerinden biri Ekşi Sözlüktür. 1999 yılında Sedat Kapanoğlu tarafından kurulmuştur. "Kutsal Bilgi Kaynağı" olarak anılardan silinmeyen muzip sloganı da hala aklımda.

Bundan yıllar önce sourtimes.org alanadının altında bir subdomain olarak yaşama gözlerini açtı Ekşi Sözlük. Adres çubuğundan yazıp ulaşması da zor olduğundan insanı uğraştırırdı ne yalan söyleyeyim. O zamanlar Google da böyle leb demeden siteyi önünüze getirecek kadar gelişmemiş olduğundan, inanmazsınız belki ama adres çubuğuna tam olarak http://sozluk.sourtimes.org girilerek ulaşılanbilen bir yerdi. Ben severdim, çünkü olur olmadık akla gelen her türlü kavramı aradığınızda o konuda bazı girişlere ulaşabiliyordunuz.

Yurt dışında benzer siteler var. Hemen hemen aynı tarihlerde kurulan h2g2.com ve everything2.com ve viki yani ansiklopedi sitelerini de benzerler arasına koymak mümkün.

Bilmediğiniz bir kavram hakkında kullanıcılar tarafından oluşturulmuş bir içerik okumak için keyifli bir kaynak oluyordu Ekşi Sözlük. Zamanla içerikleri giren kullanıcılar bu girişleri güncel ve taze konularla da genişletip aralarında bu konuyu değerlendirmeye başladıklarında son derece sosyal bir ortam ortaya çıkıverdi.

Yoğun gündemi takip ederken biraz nefes alıp aklınızı dağıtmak, yada bir kavramı (ansiklopedilerden değilde) kısa yoldan arayıp bulmak istediğinize girip bakmak için ilginç bir sitedir.

Site tasarımı son derece sade. Resim göndermek mümkün değil ancak bir resme ya da bir İnternet sitesine veya video'ya link vermek mümkün. Reklam alarak gelir elde edebiliyor. Ancak reklam verenlere ilişkin olumsuz girdilerin finansal endişeler ile silinmesi gibi nedenlerle bile kullanıcılar zaman zaman rahatsızlıklarını dile getirebiliyorlar.

Yazarlar yönünden ele alındığında, Ekşi Sözlük kendini ifade etme ve okurlarla içerik paylaşma açısından bağımlılık yapan bir sosyal medya sitesidir. Pek çok başka sosyal medya sitesine de içerik paylaşımı yoluyla katkı yaptığını söylemek yerinde olur.

Ekşi Sözlüğün bu kadar yıl ayakta kalması ve başarılı olması yüzünden pek çok benzer, adeta klon sözlük sitesi kurulmuştur. Bunlar içerisinde özellikle kendi argo konuşma protokolünü oluşturmuş olan İnci Sözlük en bilinenlerindendir.

Eğlencesine de olsa bir Sözlük oluşturmak amacıyla yola çıkıp, son derece iyi bir şekilde gündemi takip edebileceğiniz güçlü ve yaygın bir sosyal paylaşım sitesi haline gelmiş olan Ekşi Sözlük şüphesiz yurdumuzun en etkili ve bilinen, aynı zamanda da en eski sosyal medya sitesidir.

Burada genellikle rumuzlar ile yazıldığı için girişler daha bir özgürce bazen de provakatif olabiliyordu. Türkiye'de İnternet'in zapt-ı rapt altına alındığı tarihe kadar kah şaka, kah kahkaha ile gidişini sürdürdü site. Her ne kadar yazarlarını seçerken özenli olmaya dikkat edilse de sıkıntılı zamanlar yaşandı ister istemez. 2007 - 2011 döneminde yazarlarının kimlik bilgilerini ilgili makamlara iletmek zorunda kalmasına kadar giden sarsıcı gelişmeler yaşansa da site halen hayatına devam etmektedir.

Yazarlarının girdiği içerikler anında gözden geçirilemediği için zaman zaman büyük kargaşalar yaşanabilmektedir. Son günlerde böyle bir nedenden dolayı sıkıntılı bir dönem geçiren Ekşi Sözlük yönetimi kamuoyuna olabildiğince zamanında provokatif bir başlığı sildiğini anlatmaya çalışmakta ancak yine İnternet'in yapısı gereği ekran görüntüleri başka mecralarda paylaşılmaya devam ettiğinden kendini ifade etmekte ve derdini anlatmakta zorlanmaktadır.

Burada Ekşi Sözlük içeriği okunurken en dikkat edilmesi gereken konu, yazılanların hiç birine körü körüne inanılmaması gerektiği ve bu bakış açısıyla kullanıcılar tarafından oluşturulan içeriğin, kendi akıl süzgecinizden dikkatli olarak geçirilmesinin şart olduğudur. Bu yapılmadan, site içeriğine karşı toplumun çeşitli kesimlerinden yöneltilen tepkilerin ancak toplumsal toleransımızın eşiğinin daha yukarı çekilmesi ile azalabileceğini düşünüyorum. Ancak sanırım bunun için hala erken.

Sonuç itibariyle Türkiye'deki kanuni düzenlemeler nedeniyle herhangi bir İnternet sitesi devam ettirmek bile zorken binlerce kullanıcının içerik oluşturduğu bir sosyal medya sitesini ayakta tutmak oldukça güç. Oysa Facebook ve Twitter gibi ülkemizden milyonlarca kullanıcıya sahip yabancı sosyal medya sitelerinden kullanıcılar hakkında bilgi almaya çalışan resmi makamlarımızın olumsuz cevapla karşılaşması da yakınlarda hatırladıklarımız arasında.

Yazarı olmasanız da Ekşi Sözlüğe arada sırada girip, bir göz atmanızı tavsiye ederim.

İyi günler diliyorum.


26 Temmuz 2013 Cuma

Sosyal Medya'da Siz Kimsiniz?




Öyle bir servis olsa da, sizin bile sayısını unuttuğunuz yeni medya hesaplarınızı bir arada tutsa, arayanlar sizin sanal profilinize ulaşabilse, diye düşündünüz mü hiç?
Düşünmediyseniz, az sonra bahsedeceğim. Tüm sosyal medya hesaplarınıza tek yerden herkes ulaşabilecek.
 Merhaba,

Ülkemizde web 2.0 yani içeriği  kullanıcı tarafından oluşturulan bir web sitesi kurmak cesaret ister. Kullanıcılar tarafından oluşturulan içerik nedeniyle, mahkeme mahkeme taşınmanız mümkündür. Tanıdıklarımın başına geldi. Hiç bir ilgileri olmadığı halde, hayatlarında adli sicil belgesi almak dışında gitmedikleri adliyenin yolunu, üst mahkemenin ne demek olduğunu öğrenmek zorunda kaldılar.

Bu durumu şöyle gözünüzde canlandırayım. Bir kahve dükkanınız var diyelim. İki müşteriniz tartışıyor ve biri diğerini bıçaklıyor. Önemli bir yaralanma olmadığından, bıçaklayan kişi kısa sürede bırakılıyor. Sizin işletmenizde oldu diye, sizi tutuklayıp, yargılıyorlar. Yıllarca, "benim olayla bir ilgim yok" diye masum olduğunuzu adalete anlatmaya çalışıyorsunuz.

Şimdi, böyle riskleri olan bir alanda gelişme olmasını beklemek dünyadan haberi olmayan girişimci ve yazılımcılar gerektirir diye düşünebilirsiniz belki. Neyse ki haklısınız, hala web 2.0 web siteleri yapılıyor. Bir kısmı da sosyal medya siteleri.

Eğer sosyal medya sitelerine meraklıysanız, birazdan söz edeceklerim ilginizi çekebilir. "Canım benim bir Facebook hesabım var, onda da hiç bir şeye hakim olamıyorum". diye üzülüyorsanız yalnız değilsiniz. Ben bile Facebookda ayarlar, güvenlik gibi kısımlarda kayboluyorum. Ancak, başka bir çok sosyal medya hizmeti var şöyle bir İnternet'e bakarsanız. Zamanla arka arkaya abone oldukça siz de şaşırabilirsiniz artan hesaplarınıza. O nedenle birazdan anlatacaklarım işinize yarayabilir.

Bahsetmek istediğim kimdir.com sosyal medya hesaplarınızı bir portföyde topluyor. Arka planına istediğiniz fiyakalı bir fotoğrafınızı yerleştiriyorsunuz. Görülmesini istediğiniz sosyal medya servislerini de birer birer ekliyorsunuz. İsim ve soyadınızla bir de alt alanadı (subdomain) aldınız mı tamam. Örneğin, benim bu sitedeki yerimi burcakcubukcu.kimdir.com. İnceleyin, oldukça kullanışlı olduğunu göreceksiniz.

Sitenin sahibi Beril Teknoloji. Dostum Devrim Demirel'in şirketi. Bu firmanın yine Türkiye sosyal medya tarihinde önemli yeri olan blogcu.com'un yapımcısı olduğunu ve bu servisi sattıklarında, bunun Türkiye bilişim tarihinde gerçekleşen en büyük ve önemli satış olarak nitelendiğini de belirtmekte yarar görüyorum. Yine pek çok İnternet projesinde imzaları bulunur.

Kimdir.com yaklaşık olarak 15 bin kişi tarafından kullanılıyor. Bu kişisel sanal portföy hizmetlerine ek olarak, ünlü Türkler'in tanıtım sayfaları da sitenin bir başka özelliği.

Eğer siz de sosyal medyada edindiğiniz yeri ortaya koymak ve daha da görünür olmak istiyorsanız, ülkemizde geliştirilmiş olan bu projeye göz atmanızda, hatta belki de burada bedelsiz sayfanızı açmanızda yarar var.

İyi günler dilerim.

24 Temmuz 2013 Çarşamba

Yeni Medya ve Kendini Bilmek


Kişisel gelişim ve kendini bilmek, bir duvarı yaparken, uygun taşları tek tek seçip, onları aralarından su sızmayacak şekilde gerektiği gibi konumlandırarak yerlerine yerleştirmek gibidir. Kolay değil, aksine oldukça zorlu bir süreçtir. Hayatımızın önemli bir parçası haline gelen Yeni Medya da kendini bilme yolculuğunda ister istemez bize eşlik ediyor bu aralar. Üstelik kısmen de olsa yalnız yapılan bu yolculukta, sanal yol arkadaşları birbirlerinin gelişimine katkı yapıyor. 
Merhaba,

Maslow ihtiyaçlar piramidi diye bir kavram öne sürdüğünden bu yana yarım asırdan fazla süre geçmiş. Aslında soru var kafamda: Bu neden pramittir de sütun değildir? Dikkat ederseniz aşağıdaki ihtiyaçlar ile yukarıdakiler önem olarak birbirinden daha önemsiz değil ki.



Piramit, alttan temel ihtiyaçlar ile başlar, tepede kendini yeniden yaratmak ile sona erer. Sizce, temel ihtiyaçlar olmazsa olmaz, kendini yeniden yaratmak olmasa da olur bir kavram mıdır. Eğer sadece temel fizyolojik ihtiyaçlarını karşılayan bireylerden kurulu bir toplum olsa nasıl olur? Sanırım bunlar insana yetmemiş ki uygarlaşmış, eserler ortaya koymuş. Deneyimlerini gelecek nesillere aktarmış ve uygarlık yokunda kilit taşlarını döşemeye başlamışız.

Piramidin neredeyse tüm bölümlerinde sosyal medya sitelerinin kendilerine göre rolleri var. Maslow piramidini incelemenizi tavsiye ederim.

Bunun için benim web sayfamda yani burcakcubukcu.com'daki "Yeni Medya ve Kendini Bilmek" isimli yazıya bakmanızı öneriyorum.

Yeni Medya, kendi sınırlarınızı yeniden tanımlamada ve bunu duyurmada etkili. Bunu, dileyen herkese sağlaması ise popüler olmasının başlıca nedeni.

Aslında zaman içerisinde pek çok araç bunu sağlamada insanoğluna faydalı olmuştu. Yeni Medya'nın farkı, görece daha geniş kitlelere ulaşabilmesi. Tabi doğru siteyi veya uygulamayı bulmanız kaydıyla. Aradığını bulamayan kimi kullanıcıların "camı açıp bağırsam, daha çok insanla etkileşime geçerim" feryadı ise sanırım buna olumsuz bir örnek.

Yeni Medya sitelerinde basitlik her zaman işe yarar. Basitlikten kastım kullanıcıya zorluk çıkartmayan siteler. Bu konuda iyi örnek şüphesiz Twitter. Topu topu 140 karakter yazılabiliyor. Kendini ifade etmek için az olsa da, günde milyonlarca mesaj gönderildiğine bakılırsa işe yarıyor. Yan etkisi: kendini bir cümlede ifade edebilme becerisi kazandırması. Kötü örnek: Bana kalırsa Facebook. Kullanımı zor. Kullanıcıyı dipsiz bir kuyuya atıyor. Ancak her ikisi de başarılılar.

Fotoğraflar da kendini ve dünyayı anlamada, anlatmakta son derece etkili. Yine Twitter, Facebook gibi yerlerde fotoğraf paylaşmak mümkünken sırf bu tür paylaşımlara ağırlık veren diğer siteler de var. İlginç tarafı bir sitede yaptığınız paylaşımın dilerseniz diğer sitelerde de görünebilmesi. Eğer uygun şekilde hesaplarınızı birbirine bağlarsanız tek gönderim ile aynı anda birden çok yeni medya sitesinde içeriğiniz görülebiliyor.

Yeni medya'da bir süredir geçerli olan bir eğilim sözkonusu. Özellikle bloglarla (günlük) başlayan "özgün içerik her şeydir" fikri artık değişiyor. Googleda arama sonuçlarında bloglara eskisi kadar önem verilmiyor. Bunun temel nedeni özgün içerik yaratmanın zor olmasından kaynaklanıyor. Dolayısıyla önemini yitiriyor gibi görünse de blog yazmak Maslow piramitinin tepesine denk geliyor. Ancak, herkesin kendini gerçekleştirmesi ve içeriği üretmesi kolay olmadığından, yerine "Curete" diye bir kavram gelip, Yeni Medya'nın orta yerine oturuverdi. İçerik oluştururken, gördüğünüz başka içerikleri bir sosyal medya sitesinde paylaşıyor ve kendi görüşlerinizi, tavsiyelerinizi içerisine ekliyorsunuz. Böylece yeni bir içerik, diğerlerinin küllerinden doğmuş oluyor. Takipçileriniz de belki sizi takip etmeseler hiç göremeyecekleri ilginç konularda bilgi sahibi oluyorlar. Onlar da fikirlerini paylaşıyorlar. Böylece takipçilerinizin takipçileri de yeni içerikten haberdar olup katkı yapıyorlar. Bir de bakıyorsunuz kartopunun yuvarlanıp büyümesi gibi içerik büyüyor dahası paylaşılıyor. Yani içeriği yaratmasanız da onu zenginleştirdiğiniz ve yeniden paylaşıma sunduğunuz bir yeni anlayış yaygınlaşıyor. Aslında bu anlayış çok da yeni sayılmaz. Biz bunu uygarlık tarihinin başından beri yapmıyor muyuz zaten?

Sonuç itibariyle Sosyal Medya ya da biraz daha geniş bir alanı tanımlayan, Yeni Medya sayesinde ihtiyaçlar piramidinin tepelerine rastlayan bölümdeki ihtiyaçlar gerçekleştirilmiş oluyor. Biraz sanal oluyor ama oluyor! Sanırım Sosyal Medya'nın neden bu kadar dikkat çektiği ve gündemde olduğunun mantıklı bir açıklaması da bu.

Sosyal Medyanın denetlenmesi ve devletlerin İnternet üzerinde hakimiyet kurmak için gösterdikleri çaba ise konu ile yakından ilgili olmakla birlikte sanırım bir başka bir paylaşımın konusu...

İyi günler dilerim.

22 Temmuz 2013 Pazartesi

Öldüğünüzde Sosyal Medya Hesaplarınız Ne Olacak?

 
Cennete gitmeyi herkes ister ama kimsenin acelesi yoktur. Umarım sağlıklı, uzun ve mutlu bir hayat yaşadıktan sonra, kaçınılmaz sonla yüzleşiriz. Peki hayattan istemeden de olsa koptuktan sonra, sosyal medya hesaplarınız ne olacak hiç düşündünüz mü? 
Merhaba,

Ölümsüzlüğün anahtarı belki de arkanızda bıraktığınız eserlerinizdir. Bir başka bakış açısından da, geleceğe sizi ve fikirlerinizi ulaştıracak olanlar yetiştirdiğiniz nesillerdir. Ölümü aşmak ve ötesine geçmek belki de böyle mümkün olur.

Peki siz bu dünyadan göçtüğünüzde, hala açık kalıp, hayatını sürdürecek olan sosyal medya sitesi abonelikleriniz ne olacak? 

Mesela İnternet'deki Facebook durum güncellemelerinizi siz öldükten sonra kimsenin okumamasını, hesabınızın kapanmasını isteyebilirsiniz. Ya da Twitter'daki girişlerinizin silinmesi gerektiğini düşünebilirsiniz. Linkedin hesabınızda hala iş arıyor olarak görünmeniz de öldükten sonra pek hoş olmayabilir. 

"Aman canım, ben öldükten sonra İnternet'teki ıvır-zıvırımdan bana ne?" diye düşünüyorsanız sorun yok tabi. Ancak öldükten sonra bu içeriklere ne olacağı, sizi ilgilendiriyorsa ne olacak? Tabi bir de arkadaşlarınızı her yaş gününüzde uyaran Facebook sizin çoktan gittiğinizi bilmediği için bu yaşgünü hatırlatmalarına da devam edecektir. En azından arkadaşlarınızı üzebilecek bir durum bu.

Bu sevimsiz gerçeğin, İnternet açısından bazı yansımaları var. Facebook, Twitter, Linkedin vs. sitelerdeki üyelikleriniz öyle kalacak, siz hortlak gibi bir süre daha arkadaşlarınıza zaman zaman görünecek misiniz? Ya da kişisel siteniz, blogunuz ne olacak? 

Siz öldükten sonra bunlarla bir yakınınız ilgilenip gerekeni yapsa fena olmaz, öyle değil mi? Ama hepimizin bu işleri çekip çevirecek bir yakını olmayabilir. Blog eğer bir alan adı üzerinden ulaşılan türden ise alan adı ödemenizi yapmadığınızda kısa sürede alan adı erişimi kapanacağından ya da hosting şirketi, yine ödeme gecikmesi nedeniyle sitenizi erişime kapattığında sorun kalmaz. Tam tersine kapanmasını istemediğiniz durumda da bu dünyadan birilerinin yardımına ihtiyacınız var.

Blogger ve benzerlerindeki içeriğiniz daha uzun yıllar orada kalıp okunabilir olacaklardır. Tabi öyle kalmasını da tercih etmek size kalmış. Siz göçüp gittiniz diye eserlerinizin de yok olması gerekmez.  

Bizde sanal dünya ile ilgili işlerde vasiyet müessesi pek ciddiye alınmadığı için bu konuda yardımınıza koşacak ülkemiz çıkışlı bir site yok. Oysa yabancı siteler aracılığıyla sayısal vasiyet bırakma imkanınız var.

Yurt dışında, siz öldüğünüzde bu durumu anlayıp gerekli işlemleri yapabilecek siteler bulunuyor. http://ifidie.org/, http://www.deadmansswitch.net hemen ilk akla gelenler. Bu siteler resmi olmasa da size bir şey olursa, yakınlarınıza ulaştırmak istediğiniz içeriği ya da vasiyeti oluşturmanıza yarıyor. Siteler size ulaşamadıklarında bu içeriği sizin istediğiniz kişilere ulaştırıyor. Böylece bir anlamda vasiyetinizi sanal ortamda bulunduruyorlar.

Facebook için de benzeri uygulama var. "If I Die" yani "Ölürsem" Facebook uygulaması da facebook içerisinde uygulamalar kısmında araştırılıp bulunabilir. 

Bu siteler ve uygulamalar bu işi basit bir şekilde halletmenize imkan tanıyorlar. Ne yazık ki sadece İngilizce dilini destekliyorlar. 

Örnek olarak verdiğim sitelere ya da kendi bulduğunuza kaydolup, öldüğünüzde istediğiniz bir, iki kişiye dağıtılacak bir mesaj bırakabiliyorsunuz. Dilerseniz tüm kayıtlı olduğunuz sitelerin şifrelerini, bilgisayarınızın yönetici şifresi vs. Kısaca geriye ne bırakmak istiyorsanız onu o mesaja ekleyebiliyorsunuz.

Siteler sizin yaşadığınızı kontrol için periyodik olarak mail gönderiyor ve cevaplamanızı bekliyorlar. Belirlediğiniz süre içerisinde sizden cevap alamadıklarında mailinizi ulaşmasını istediğiniz mail adreslerine yolluyorlar. 

Hayatı devamlı tehlike altında olan ve öldüğünde bundan kamuoyunu bilgilendirmek belge vb. şeyleri açıklamak isteyenler de bu yöntemi kullanabilir tabi! Bu da başka bir yönü.

Böylece mesela sizi doğum günlerinizde sadece Facebook'dan kutlayan arkadaşlarınız, ölmüş insanın doğum gününü kutlayıp, aile bireylerinin de asabını bozmamış olurlar.   

Sevimsiz, ama bir şekilde halledilmesi gereken durum için bir kaç alternatif önermek istedim. Ömrünüz uzun, günleriniz dolu dolu olsun.

İyi günler dilerim.

Gerçek ve Hakikat

Hakikat kırılgandır ve kişiden kişiye değişir gerçekse nispeten daha sağlam bir kavramdır. Örneğin kapalıyken televizyonun kumandasının açma...