Bütün pazarlama faaliyetleri bir ağa ihtiyaç duyar. Ölçeği büyütmenin ve pazarı yaymanın yolu pazarlama ağını genişletmektir. Ağı büyütmek maliyeti artırır, karı ise azaltır. İşte Network Marketing denen sistem bu olumsuzluğu aşmak isteyen uyanık girişimcilerin kafasından çıkmıştır.
Network Marketing (ağ pazarlama) iş modeli olarak tanıtımı ve kendi pazarlama ağını sıfıra yakın maliyetle yapmaya imkan sağlar. Böylece adı, sanı duyulmamış ürünleri satmayı becerirsiniz.
Tanınmayan, bilinmeyen bir ürünü matah bir şeymiş gibi pazarlamanın iyi bir yolu onu insanların yakın çevresine pazarlatmaktır. Bir tanıdığınızın size gelip, "şöyle müthiş, böyle iyi", "emmimin bıbısı da aldı çok memnun kaldı" şeklinde tanıtımıyla, aslında kendinizi hiç almayı düşünmeyeceğiniz ve işinize yaramayacak bir ürünü almış buluverirsiniz. Bu, şampuan, elektrik süpürgesi, deodorant olabileceği gibi ederinden çok daha fazla ödeyeceğiniz herhangi bir ıvır, zıvır olabilir.
Ben en çok böyle bir sisteme girişteki tanıtım saçmalıklarına takılırım. Kimi zaman sizi büyük bir otelde seminere alırlar, kimi zaman da bir tanıdığınız yüz yüze sizinle bu müthiş (!) sistemi tanıştırır.
Tanıtımlarda genellikle, Amerikalı ve sistemin tepesindeki aşırı mutlu ve çooook! iyi görünümlü insanların fotoğrafları gösterilir ne kadar zengin oldukları ve oturdukları yerden ne kadar çok kazandıkları, sizin de onlar gibi olabileceğiniz gibi konularda beyniniz yıkanır.
İşin aslı, feci şekilde kafaya alınıyor olmanız ve sistemin aslında yapısal olarak en tepeye ulaşmanıza imkan tanımasının mümkün olmadığıdır. En tepeyi geçin, size tanıtımı yapan tanıdığınızı aşmanız bile genellikle fiili olarak mümkün değildir. Sonuç itibari ile giriş bedelini ödeyip bir sürü işe yaramaz, atsan atılmaz satsan satılmaz (sizin gibi bir iki kişi bulursanız satılır aslında) ürüne sahip olursunuz. Tek kurtuluşunuz bunları çevrenize pazarlamaktır. Bunu beceremezseniz malları kendiniz kullanırsınız. Fotoğraflarını görmüş olduğunuz kişiler de oturdukları yerden kazanmaya sayenizde devam etmiş olurlar.
Bazı ürünler veya ürün grupları bu pazarlama sayesinde tüm dünyada tanınmış olabilirler. En iyi örnek teknolojinin zaferi gibi parlak cümlelerle tanıtılıp satılan elektrikli süpürgelerdir. Bu aletler göz kamaştırıcı olabilmek adına, bir sürü ek özellikle satılırlar. Örneğin havayı temizleyip parfüm yaymak gibi. Kimse odanın ortasında gür gür çalışıp güya havada uçuşan partikülleri içine çekip, güzel kokulu temiz hava yayan bir elektirikli süpürgenin ne kadar saçma görüneceğini, ne kadar gürültü çıkaracağını ve ortamı ne kadar gereksiz yere ısıtacağını düşünmez bile. Yapılan gösterinin illüzyonuna kapılıp suyun rengini bulanıklaştıran partiküllerden başka bir şey değildir akıllarda kalan.
Hey uyanın! Her yıl Büyük Sahradan havalanıp başınıza yağan tonlarca tozdan bu şekilde kurtulamazsınız! Ha tabi size tanıtıma gelen tanıdığınızın buluşları durumu daha da renklendirebilir. "Evinize ölü toprağı atılmışsa bu makineden başka şey temizleyemez gibi".
İşin gerçeği bunun hiç kullanmayacağınız bir sürü ucubik eklentiye sahip bir elektrik süpürgesi olması ve sizin ona edeceği bedelin 5 ila 10 katı fazlasını ödemeniz gerekmesidir.
Eskiden her şey daha mı masumdu bilemiyorum. En azından köyden şehre yeni gelmiş hayran hayran Galata Kulesine bakan birine hiç tanımadığı bir pazarlamacı tarafından kule satılır ve iş biterdi. Şimdi ise tanıdık bir sima evinizin, hayatınızın içine girip aynısını yaptığında buna Network Pazarlama deniyor.
